İlk 3 ay seslerin oluşmasını, 3-9. aylarda ses birimlerinin yani hecelerin oluşmasını, 9-18. aylarda ilk kelimelerin yani isimlerin, fiillerin oluşmasını , 18-36 ay aralığında ise semantik düzeye ulaşmasını yani anlam bütünlüğü oluşması ve kelimelerin birbiri ile ilişki kazanmasını bekleriz. Basitçe ifade edilirse; 1 yaşında ilk kelimelerin ortaya çıkması, her ay ortalama 10 kelime kazanımı ile 5-6 ay aralığında 50 kelimelik kazanım elde etme ve devamında kelime kazanımının artış göstererek, 2 yaşında bir çocuğun 2 kelimelik, 3 yaşında bir çocuğun 3 kelimelik basit/eksik cümle kurması öngörülür; çocuğumuz benzer yaşlarda bu kazanımları elde edemedi ise durum değerlendirmesi yapmalı ve mutlaka bir çocuk psikiyatristi ile iletişime geçmeliyiz.
Konuşma gecikmesinin altta yatan birçok nedeni olabilir. Zihinsel yetersizlikler, işitme kaybı/yetersizliği, maturasyonel dil gecikmesi, özgül dil bozukluğu, bilingualizm, psikososyal yoksunluk/ihmal, otizm spektrum bozuklukları, seçici konuşmazlık, serebral palsi gibi nörolojik sorunlar altta yatan nedenler arasındadır.
Öncelikle konuşma gecikmesinin altta yatan nedeninin ne olduğu saptanmalıdır, bunu takip eden süreçte ebeveyn ve ailelere konuşmanın desteklenmesi ve dil gelişimi için zengin bir çevre oluşturma adına önerilerde bulunula bilinir ve gereğinde tedavi süreçleri başlatılır.